Chào mừng bạn đến với forum.minhha.vn, Nơi chia xẻ những thông tin bổ ích
Đăng ký  hoặc  Đăng nhập

Thông tin về các loại vắc-xin corona hiện nay.

Thông tin về các loại vắc-xin corona hiện nay.

Gửi bàigửi bởi docco » Tháng hai 28, 2021, 7:42 am

Virus SARS-CoV-2 có các gai protein, được nó sử dụng để xâm nhập vào các tế bào của con người. Các phương pháp vắc-xin dựa trên những gai protein này để điều chế ra vắc-xin. Hiện nay có 3 phương pháp chế tạo vắc-xin: tiên tiến nhất là tiêm các mRNA của gai protein vào người để tập hệ thống kháng thể nhận dạng và tiêu diệt virus (vắc-xin Pfizer và Moderna của Mỹ), tiếp đến là phương pháp cũ hơn là đưa DNA của gai protein của corona vào một virus vô hại trung gian rồi tiêm virus này vào người (như vắc-xin Johnson-Johnson của Mỹ, AstraZeneca của Anh, SpunikV của Nga). Phương pháp thứ 3 là phương pháp xưa nhất, làm suy yếu virus corona rồi chính virus corona này vào người (như vắc-xin Sinovac của Trung quốc).

Hình ảnh

Hình 1. Corona virus với các gai protein

1. VẮC-XIN ASTRAZENECA

Vắc xin AstraZeneca dựa trên cấu trúc gen của vi rút để tạo các gai protein. Nó tách, lưu trữ và cấy các sợi kép DNA của gai protein vào bên trong một tế bào virus khác đã được kiểm soát, là tế bào adenovirus.

Các nhà nghiên cứu đã dùng adenovirus để chế tạo vắc-xin AstraZeneca. Adenovirus là loại virus phổ biến thường gây ra bệnh cảm lạnh hoặc cúm, đã qua được giai đoạn thử nghiệm khắt khe trong nhiều thập kỷ trước đây về tính an toàn trên người và từng được sử dụng để tạo ra nhiều loại các vắc-xin như vắc-xin cúm, vắc-xin Elbola...

Để chế tạo vắc-xin AstraZeneca, nhóm nghiên cứu Oxford-AstraZeneca đã sử dụng adenovirus của loài tinh tinh, cấy vào đó DNA của gai protein của coronna virus, tạo ra một adenovirus biến đổi được gọi là ChAdOx1. Adenovirus này có thể xâm nhập vào tế bào của con người nhưng không thể tái tạo và nhân bản chúng lên thành nhiều virus.

Hình ảnh

Hình 2. Adenovirus đã được cấy DNA của gai protein vào bên trong

Do sử dụng kỹ thuật DNA, vắc xin Oxford-AstraZeneca cho Covid-19 bền hơn vắc xin mRNA của Pfizer và Moderna. DNA không mỏng manh như RNA và lớp áo protein dai của adenovirus giúp bảo vệ vật liệu di truyền bên trong. Do đó, vắc-xin AstraZeneca không cần phải để ở trạng thái đông lạnh sâu. Thuốc chủng này dự kiến sẽ tồn tại ít nhất sáu tháng khi được bảo quản lạnh ở 38–46 °F (2–8 °C).

Cách thức hoạt động của vắc-xin AstraZeneca
Sau khi tiêm vắc-xin vào cánh tay của một người, các adenovirus sẽ xâm nhập vào các tế bào và dùng gai bám chặt vào bề mặt các tế bào này. Tế bào sẽ bao bọc virus vào trong các bong bóng và kéo nó vào bên trong. Khi vào bên trong, adenovirus thoát ra khỏi bong bóng và di chuyển đến nhân tế bào, nơi chứa DNA của tế bào.

Hình ảnh

Hình 3. Adenovirus xâm phập tế bào con người khi tiêm vắc-xin AstraZeneca.

Adenovirus đẩy DNA của nó vào trong nhân tế bào. Adenovirus được thiết kế để nó không thể tạo ra các bản sao của chính nó, nhưng gen của gai protein của coronavirus có thể được tế bào đọc và sao chép thành một phân tử gọi là RNA thông tin, hay là mRNA.

Tạo ra các gai protein

mRNA rời khỏi nhân tế bào và các phân tử của tế bào đọc trình tự của nó và bắt đầu tổng hợp các gai protein. Một số gai protein do tế bào tạo ra sẽ di chuyển lên bề mặt của nó và nhô ra các đầu của gai ra. Các tế bào có gai protein này sẽ được hệ thống miễn dịch nhận ra.

Các adenovirus cũng kích động hệ thống miễn dịch bằng cách bật hệ thống báo động của tế bào. Tế bào phát ra tín hiệu cảnh báo để kích hoạt các tế bào miễn dịch gần đó. Bằng cách nâng cao cảnh báo này, vắc-xin AstraZeneca khiến hệ thống miễn dịch phản ứng mạnh hơn với các tế bào có gai protein.

Khi một tế bào được tiêm chủng chết đi, mảnh vỡ chứa các gai protein và các mảnh protein sau đó có thể được một loại tế bào miễn dịch gọi là tế bào hiện diện kháng nguyên (antigen-presenting cell).
Các tế bào T báo động và giúp điều khiển các tế bào miễn dịch khác chống lại virus.

Tạo kháng thể
Các tế bào miễn dịch khác, được gọi là tế bào B, có thể va chạm vào các gai coronavirus trên bề mặt của các tế bào được tiêm chủng, hoặc các mảnh protein đột biến trôi nổi tự do. Một số tế bào B có thể khóa các protein đột biến. Nếu các tế bào B này sau đó được kích hoạt bởi các tế bào T trợ giúp, chúng sẽ bắt đầu tăng sinh và tiết ra các kháng thể nhắm vào protein đột biến.

Tiêu diệt vi rút
Khi bị corona virus xâm nhập, các kháng thể có thể dễ dàng nnhận diện và bám vào các gai của coronavirus, đánh dấu virus để tiêu diệt và ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách ngăn chặn các gai bám vào các tế bào khác. Các tế bào hiện diện kháng nguyên (antigen-presenting cells) cũng có thể kích hoạt một loại tế bào miễn dịch khác được gọi là tế bào T sát thủ để tìm kiếm và tiêu diệt bất kỳ tế bào nào bị nhiễm coronavirus có hiển thị các gai protein trên bề mặt của chúng.

Vắc xin AstraZeneca yêu cầu hai liều, được tiêm cách nhau 4 tuần, để tạo cơ hội cho hệ thống miễn dịch chống lại coronavirus.

2. VẮC-XIN PFIZER-BIONTECH VÀ MODERNA

Cũng giống như vắc-xin AstraZeneca dựa trên cấu trúc gen của vi rút để tạo các gai protein nhưng Pfizer và Moderna dùng thẳng thông tin RNA. Thay vì cấy DNA vào một virus trung chuyển có kiểm soát rồi tiêm virus này vào người thì Pfizer và Moderna tân tiến hơn, chỉ dùng các phân tử mRNA chứ không dùng virus trung chuyển. đây là kỹ thuật mới nhất hiện nay.

Hình ảnh

Hình 4. Phân tử mRNA trong các bong bóng nano lipid.

Phân tử mRNA - rất mỏng manh và dễ bị cắt nhỏ bởi các enzym tự nhiên của chúng ta nếu nó được tiêm trực tiếp vào cơ thể. Để bảo vệ vắc-xin của họ, Pfizer và Moderna bọc mRNA trong các bong bóng dầu làm từ các hạt nano lipid.

Do tính mỏng manh của chúng, các phân tử mRNA sẽ nhanh chóng bị phân rã ở nhiệt độ phòng, vì vậy vắc-xin Pfizer và Moderna phải được lưu trữ ở nhiệt độ rất lạnh. Pfizer đang xây dựng các thùng chứa đặc biệt với đá khô, cảm biến nhiệt và thiết bị theo dõi GPS để đảm bảo vắc-xin có thể được vận chuyển ở –70°C (–94°F) để duy trì khả năng tồn tại. Moderna thì được bảo quản ở nhiệt độ tương đối hơn, từ 2° đến 8°C (36° - 46°F).

Sau khi tiêm, các hạt vắc-xin va chạm vào tế bào và hợp nhất với chúng, giải phóng mRNA. Các phân tử của tế bào đọc trình tự của nó và tạo ra các gai protein. Phân tử mRNA từ vắc-xin cuối cùng bị phá hủy bởi tế bào, không để lại dấu vết vĩnh viễn.

Một số protein hình thành gai di chuyển lên bề mặt tế bào và nhô ra khỏi đầu của chúng. Các tế bào được tiêm chủng này cũng phá vỡ một số protein thành các mảnh mà chúng hiện diện trên bề mặt của chúng. Sau đó, những gai nhô ra và các mảnh protein nhọn này có thể được hệ thống miễn dịch nhận ra. Và mọi việc xảy ra cũng giống như đã nói ở phần vắc-xin AstraZeneca, hệ thống miễn dịch của ta sẽ dễ dàng nhận diện và biết cách tiêu diệt virus corona khi nó xâm nhập cơ thể.
Vắc-xin Pfizer và Moderna đạt hiệu quả lên đến 95% và 94,1% theo đáng giá của FDA.

CÁC VẮC-XIN LOẠI KHÁC

Ngoài các loại vắc-xin đang được thế giới sử dụng nhiều vừa nêu trên thì cũng còn có các vắc-xin khác. Chúng ta lần lượt kể đến chúng sau đây

3. Vắc-xin Sputnik V của Nga.

Cũng giống như AstraZeneca, vắc-xin Sputnik V của Nga sử dụng công nghệ cũ là tách DNA gai protein của virus corona rồi cấy vào một loại virus và tiêm virus trung chuyển này vào cơ thể người.
Vắc-xin Sputnik V của Nga được cho là có hiệu quả trên 90% nhưng con số này cũng đáng ngờ vì nó được Nga chính trị hóa, bỏ qua nhiều giai đoạn cần thiết, chỉ thử nghiệm trên 20 người rồi công bố. Ngay cả Johnson & Johnson, công ty có rất nhiều kinh nghiệm trong việc chế tạo vắc-xin bằng công nghệ này (như vắc-xin Ebola) cũng chỉ được hiệu quả 84%.

4. Vắc-xin Sinovac của Trung quốc.

Vắc-xin Sinovac của Trung quốc sử dụng công nghệ cổ xưa nhất, là cấy thẳng virus corona suy yếu vào người.

Các nhà nghiên cứu Trung quốc sau khi nuôi cấy corona virus, họ loại bỏ các vi rút bất hoạt và trộn chúng với một lượng nhỏ hợp chất gốc nhôm được gọi là chất bổ trợ. Chất bổ trợ này giúp kích thích hệ thống miễn dịch tăng cường phản ứng với vắc xin.

Rất khó đánh giá chính xác hiệu quả của vắc-xin này nhưng chắc chắn hiệu quả kém hơn các loại vắc-xin khác và tác hại của tác dụng phụ cũng rất khó lường.

5. Vắc-xin Johnson & Johnson (Mỹ).

Vắc-xin Johnson & Johnson là vắc-xin duy nhất chỉ sử dụng 1 liều hiện nay. Cũng giống như văc-xin AstraZeneca, Johnson & Johnson sử dụng công nghệ cấy DNA gai protein của virus corona vào một adenovirus rồi tiêm vào người. Điều khác biệt với AstraZeneca là vắc-xin Johnson & Johnson đạt hiệu quả lên đến 85% (đáng giá bởi FDA) cao hơn vắc-xin AstraZeneca có hiệu quả 62%. Khi tôi viết bài này thì Vắc-xin Johnson & Johnson vẫn chưa được FDA chấp nhận.

Việt nam cũng đang công bố trên báo đài là sắp có vac-xin và đạt hiệu quả cao chốnng lại các biến thể của virus coronna nhưng lại chỉ là thông tin chung chung, hiện nay hoàn toàn mờ mịt về công nghệ sản xuất cũng như các kết quả khảo sát về tác dụng phụ. Dù sao đi nữa đây là một điểm sáng vì có xắc-xin, chúng ta sẽ tự chủ được trong việc phòng chống dịch và tránh được các áp lực chính trị đen tối từ bên ngoài.

Các biến thể của virus corona có thể vô hiệu hóa được các vắc-xin hiện nay hay không?

Các chuyên gia nhận thấy qua một thời gian lây truyền từ người này sang người kia, virus corona – sau nhiều lần chống chọi để sinh tồn và phát triển - cũng có những thay đổi (hay gọi là đột biến) để chống lại hệ miễn dịch của con người.

Các chuyên gia đã khảo sát virus corona B.1.526 lần đầu tiên xuất hiện ở New York vào tháng 11 năm 2020 thì thấy hiện nay chúng có 2 đột biến đáng lo ngại, giúp nó có thể kháng lại miễn dịch của vac-xin và lây lan mạnh hơn.

Đột biến thứ 1 gọi là đột biến E484K, là những đột biến được tìm thấy ở Nam Phi và Brazil. Sự đột biến này có thể làm giảm khả năng chống cự của kháng thể con người và có thể giúp virus corona phần nào đó tránh được các vắc xin. Đột biến thứ 2 gọi là đột biến S477N, giúp virus bám chặt các bề mặt các tế bào con người hơn.

Như vậy khi ta tìm cách diệt virus thì virus cũng tìm cách chống cự lại và lây lan nhanh hơn. Và đây là một trận chiến thực sự giữa con người và virus. Ai ra tay nhanh hơn sẽ có lợi thế hơn. Nếu chúng ta chậm, virus sẽ biến đổi sau những lần lan truyền và để kháng lại tất cả những gì chúng ta đã làm được.

Tuy nhiên có một điều quan trọng chúng ta cần biết là dù biến đổi thế nào thì chúng vẫn còn đó những gai protein, cái mà tất cả các vắc-xin Covid-19 hiện nay đang nhắm đến và tiêu diệt. Cho nên trong chừng mực nào đó, khi nó còn mang những gai protein thì chúnng cũng không thể nào hoàn toàn thoát ra khỏi vòng kim cô của các vắc-xin Covid-19 hiện nay. Hơn nữa cuộc chiến Covid-19 vẫn đang tiếp tục, các vắc-xin cũng đang được cải tiến và trong tương lai rất gần sẽ vô hiệu hóa chúng hoàn toàn.

Lời cuối tôi muốn nói rằng, dù là vắc-xin nào đi nữa thì nó vẫn giúp ích cho ta có ít nhiều kháng thể chống lại virus, quan trọng là giảm được tỉ lệ tử vong. Là dân một nước nghèo lại còn bị thế giới xếp vào loại tham nhũng thì thật sự chúng ta, nhữnng thường dân, khó có thể được tiêm chủng các vắc-xin tốt trong thời gian đủ nhanh. Một điều nữa ta cần biết là các biện pháp chống dịch, điều mà Việt nam đang làm tốt chỉ là giải pháp tạm thời, không thể hiệu quả nếu dịch lan nhanh. Chỉ có vắc-xin, điều mà cả thế giới đang nhắm đến, mới là biện pháp hữu hiệu.

Do vậy chúng ta phải cân nhắc, đừng kén chọn nhiều, miễn là vắc-xin phải được thử nghiệm nhiều và không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Tỉ như AstraZeneca bị giảm tác dụng nhiều đối với các virus đột biến ở Nam Phi nhưng nó vẫn có thể một phần nào đó chống lại virus và giảm được tỉ lệ tử vong. Hơn nửa triệu người Mỹ đã thiệt mạng vì corona là điều chúng ta không thể xem thường.
docco
Hình ảnh
Hình đại diện của thành viên
docco
Thành viên nòng cốt
Thành viên nòng cốt
Đến cấp kế tiếp:
95.6%
 
Bài viết: 978
Ngày tham gia: Tháng hai 29, 2012, 2:38 pm
Đến từ thành phố: HCMC
Điểm (Points): 0
Giới tính: Nam
Handphone: 0

Re: Thông tin về các loại vắc-xin corona hiện nay.

Gửi bàigửi bởi sbobetvn » Tháng năm 30, 2022, 4:18 pm

cảm ơn bạn về thông tin rất là hữu ích này, virus corona rất nguy hiểm
Hình đại diện của thành viên
sbobetvn
Thành viên nòng cốt
Thành viên nòng cốt
Đến cấp kế tiếp:
25%
 
Bài viết: 225
Ngày tham gia: Tháng năm 20, 2022, 3:45 pm
Đến từ thành phố: hcm
Điểm (Points): 0
Giới tính: Nam
Handphone: 0


Quay về Các tin hay/Các bài viết hay (News - Special Reports)

Points: 0

cron